Nu onze jaarlijkse takeldag achter de rug is en iedereen weer veilig op de kant staat is het tijd om eens te kijken naar de voor- en nadelen van de winterstalling. Want zoveel watersporters, zoveel meningen. Is het beter om jouw schip uit het water te halen of is het goed om lekker de winter door te dobberen.

Voor veel eigenaar gebruikers van motor- of zeilboten is het uit het water halen van de boot een terugkerende keuze: hetzij voor onderhoud, hetzij voor winterstalling, hetzij omdat langdurig in het water liggen ongunstig is voor de levensduur. Maar in het water blijven liggen heeft ook zo zijn voordelen. Hieronder zetten we eerst de voordelen op een rij, gevolgd door de nadelen, en daarna wat praktische overwegingen en tips voor wanneer en hoe dit te doen.

Voordelen van de boot uit het water halen

 

1. Betere toegang voor onderhoud & inspectie

Wanneer de boot op de kant staat, is de onderkant vrij toegankelijk: je kunt de romp, anodes, doorvoeren, schroefas, log, schroefblad etc inspecteren en onderhouden. Daarnaast is het ook waar dat drooglig¬ging de kans biedt om marine groei te verwijderen, blisters te behandelen, en onderdelen te reviseren.

2. Vermindering van corrosie, aangroei en laminaatschade

Uit het water betekent minder blootstelling aan corrosieve werking (vooral in zout of brak water) en minder aangroei van organismen zoals mossels, algen en schelpen op de romp.

3. Verhoogde veiligheid, vooral in de winter

Met de boot op de kant is de kans kleiner dat hij gaat lekken, door ijs beschadigd wordt of zelfs zinkt wanneer hij in het water ligt en water infiltreert. In winterse omstandigheden (ijsvorming, vorst, sneeuw) is droogligging vaak veiliger.

4. Mogelijkheid tot rustiger of grondiger onderhoudsseizoen

Door de boot uit het water te halen, kun je een onderhoudsperiode inlassen zonder de druk van het vaargereed moeten zijn. Dit geeft rust om grotere klussen te doen, revisies, schilderwerk, anodemaatregelen etc.

Nadelen van de boot uit het water halen

 

1. Minder directe vaarklaarheid / gebruiksgemak

Een duidelijk nadeel is dat zodra de boot op de kant staat, hij niet zomaar weg kan varen. Bij uit het water liggen moet je eerst takelen of traileren, water in laten, manoeuvreren etc.

2. Kosten en logistieke inspanning

Het uit het water halen brengt kosten met zich mee (hijs, trailer, bokken, transport, eventueel winterstalling). Ook logistiek: planning, hijsbeurt boeken, mogelijk winterklaarmaken, en opnieuw te water laten kosten tijd en geld.

3. Risico’s tijdens hijsen/transport of onjuiste stalling

Het moment van uit het water halen brengt risico’s: bijvoorbeeld verkeerde hijsbanden, foutieve ondersteuning, beschadiging van schroefas, romp of kiel. Denk aan een verbogen schroefas, een gebroken voorstag of een hijsband die breekt.

4. Mogelijke schade door verkeerde stalling of onzekerheid

Wanneer de boot op de kant staat, moet hij op bokken of blokken goed ondersteund worden. Onjuiste ondersteuning kan leiden tot schade aan de romp of kiel. Als de stalling niet goed beschermd is, kunnen ruwe weersomstandigheden, sneeuw, vorst, vocht of beestjes alsnog schade veroorzaken.

5. Verlies aan flexibiliteit

Als je bijvoorbeeld in een geografisch gebied bent waar je ook in het “tussen¬seizoen” wilt varen, dan kan op de kant liggen betekenen dat je de boot eerst weer te water moet laten. Dit vermindert flexibiliteit, wat voor sommige gebruikers een nadeel is.

Samengevat

Het uit het water halen van een boot is geen noodzaak, maar kan waardevol zijn voor het onderhoud en de levensduur van je vaartuig. De voordelen—betere inspectie en onderhoudsmogelijkheden, mindere aangroei/corrosie, verhoogde veiligheid—wegen voor veel eigenaren ruimschoots op tegen de nadelen (kosten, logistiek, tijdelijke mindere toegankelijkheid). De keuze hangt dus sterk af van je vaargedrag, locatie, type boot en budget.

Als je weinig vaart, in een vijandige omgeving ligt (zout, aangroei, vorst) of grote onderhoudsklussen wilt uitvoeren, is uit het water halen bijna vanzelfsprekend. Ben je echter een actieve gebruiker die snel en frequent wil varen, in een mild klimaat, en je ligplaats goed onderhouden is, dan kan in het water liggen prima blijven.

Praktische overwegingen

 

Wanneer is het zinvol om de boot uit het water te halen?

• Als je langere tijd niet vaart (winterstalling, rustperiode).
• In koude/winterse klimaten, waar ijsvorming, vorst of sneeuw mogelijk is.
• Als je materiaal hebt dat gevoelig is voor langdurig watercontact of corrosie (bijv. metalen componenten, laminaatromp).
• Wanneer je majeure onderhoudsklussen wilt uitvoeren aan de romp, schroefas, anodes, doorvoeren etc.
• Als de kosten /risicobalans van in het water liggen ongunstig is (bijv. in zout water, veel aangroei, sterke stroming).

Wanneer kan het verstandiger zijn de boot in het water te laten?

• Als je de boot frequent gebruikt, en snel vaarklaar wilt zijn.
• In gebieden waar ijs en vorst niet of nauwelijks voorkomen.
• Als de ligplaats goed beschermd is, met geringe stroming, weinig aangroei en goed onderhoud.
• Als de kosten of moeite van uit het water halen hoog zijn en het rendabeler is in water te blijven.
• Als je flexibel wil varen en niet gebonden wil zijn aan takelmomenten.

Hoe vaak moet je de boot uit het water halen?

Er is geen vaste regel, want dit hangt sterk af van gebruik, type boot, ligplaats, waterkwaliteit etc. Een algemene richtlijn is dat een jaarlijkse of tweejaarlijkse uit het water bespreking verstandig is, zeker als de omstandigheden minder vriendelijk zijn (zout water, veel aangroei).

Tips voor veilig en effectief uit het water halen

• Voorbereiding: zorg ervoor dat de hijs of trailerlocatie geschikt is, en dat de boot schoon is (bijv. aangroei verwijderd) zodat inspectie mogelijk is. Alles valt of staat met een goede voorbereiding.
• Gebruik professionals: kies een betrouwbare hijs/werf partij met ervaring; let op hijsbanden, steunpunten, mast verwijderen als nodig etc.
• Inspectie meteen bij op de bok: controleer schroefas, anodes, huiddoorvoeren, romplaminaat op blisters of schade.
• Correct stallen: stabiele bokken of blokken, goede ondersteuning van de romp/kiel, bescherming tegen weer/vocht/vorst.
• Onderhoud uitvoeren: profiteer van de gelegenheid voor schilderwerk, antifouling, revisie, reinigen van de romp.
• Plan het terug te water laten: organiseer de datum, controleer helling/hellingtoegang, trailer of kraan etc.